Heupen

Heupdysplasie (HD) is een ontwikkelingsstoornis van de heupgewrichten. Het kan erfelijk zijn, maar omgevingsfactoren spelen ook een grote rol bij de ontwikkeling.

Een hond kan veel last hebben van HD, maar dat hoeft niet. Aan de buitenkant kun je niet zien of een hond HD heeft, dus als je hond goed kan lopen, hoeft dat nog niet te zeggen dat zijn heupen perfect zijn.

Om echt te kunnen zien of je hond HD heeft, zijn (digitale) röntgenfoto’s van zijn heupen nodig. Meer informatie over het heup onderzoek is te vinden op de website van de Raad van Beheer.

Patella

De patella (knieschijf) zit in de pees van de grote dijbeenspier. Er komen grote krachten op deze spier zodat de poot het lichaam kan dragen en honden kunnen staan, lopen en springen.
Om te zorgen dat de knieschijf in het midden van het gewricht blijft is er een groeve, waar de knieschijf doorheen glijdt. Als de knieschijf uit de groeve schiet (patella luxatie), kan dat been het lichaamsgewicht niet meer dragen.

Net als bij heupdysplasie en elleboogdysplasie is er een erfelijke basis, maar spelen ook omgevingsfactoren een rol. Meer informatie over Patella onderzoek is te vinden op de website van de Raad van Beheer

Ellebogen

Het onderzoek naar elleboog dysplasie is niet verplicht volgens het huidige fokreglement (versie 2022) van de LRCN. Internationaal wordt er steeds vaker onderzoek gedaan naar de ellebogen van de lagotto.

Net als bij heupdysplasie en patella luxatie is er een erfelijke basis, maar spelen ook omgevingsfactoren een rol. Meer informatie overheen ellboog onderzoek is te vinden op de website van de Raad van Beheer

Cataract

Cataract word ook wel grauwe staar of staar genoemd. Cataract is een vertroebeling van de lens in het oog. Het komt voor bij oudere honden, maar wordt af en toe ook gezien bij hele jonge honden. Cataract kan erfelijk zijn. Daarnaast kan cataract ontstaan ten gevolge van een ontsteking of onderliggende aandoeningen zoals suikerziekte. Er zijn verschillende vormen van cataract.

Sinds mei 2020 is er een DNA marker test voor een van de cataract vormen die relatief veel gezien wordt bij de Lagotto. Er is op dit moment nog geen publicatie verschenen over deze DNA marker test.

Membrana Pupillaris Persistens (MPP)

Membrana Pupillaris Persistens (MPP)
Bij deze aandoening blijven er resten van het vaatstelsel voor de lens (membrana pupillaris) achter. Dit achterblijven heet persisteren. Normaal verdwijnt dit vaatstelseltje circa vier weken na de geboorte. MPP is een aangeboren (congenitale) oogafwijking. De vorm die regelmatig bij de Lagotto gezien wordt is iris-iris en de honden hebben hier geen last van.

PRA (Progressieve Retina Atrofie)

Een groep van erfelijke netvliesafwijkingen die bij veel rassen voorkomt en in het eindstadium tot blindheid leidt. Momenteel wordt er in Scandinavië een kleine toename in het aantal PRA gevallen gezien.

Op dit moment loopt er een DNA marker onderzoek voor de ras-specifieke PRA in Zweden.

Distichiasis

Abnormale haargroei op de ooglid rand. Welke in ernstige gevallen voor irritatie en ontsteking van het oog kan zorgen. Dit komt relatief veel voor bij de lagotto en in de meeste gevallen gaat het om zachte haren die de ogen niet raken.

BFJE (Benign Familial Juvenile Epilepsy)

Dit is een neurologische aandoening die voorkomt bij de  Lagotto Romagnolo. Honden die lijder zijn van deze aandoening krijgen epilepsieachtige aanvallen op zeer jonge leeftijd (pups). Rond de leeftijd van ongeveer 4 maanden houden de aanvallen spontaan op. BFJE wordt op een autosomaal recessieve manier overgeërfd.

Klinisch beeld
Epileptischeachtige aanvallen worden veroorzaakt door een verstoring van de normale elektrochemische activiteit van de hersenen. De aanvang van epileptische aanvallen bij BFJE is op een leeftijd van 5-9 weken. De aanvallen omvatten trilling van het hele lichaam, ataxie (ongecoördineerde bewegingen) en stijfheid. De epileptische tekenen gaan soms samen met veranderingen van het bewustzijn. De frequentie van aanvallen kan variëren van pup tot pup: er kunnen enkele aanvallen per dag zijn of sporadische aanvallen met een frequentie van een paar keer per week.

Over het algemeen lijkt een puppy die lijder is van BFJE volkomen normaal tussen de aanvallen door. In ernstige gevallen kunnen er echter neurologische verschijnselen zijn, zoals gegeneraliseerde ataxie die ook tussen de aanvallen door zichtbaar is. BFJE is relatief goedaardig omdat de aanvallen gewoonlijk na de leeftijd 4 maanden eindigen.

LSD (Lagotto Storage Disease)

Lagotto Storage Disease (LSD) is een progressieve neurologische aandoening die wordt gekenmerkt door cerebellaire ataxie.
Tijdens histologisch onderzoek wordt het volgende gevonden: neuronale vacuolisatie in het perifere en centrale zenuwstelsel. Aggregatie van vacuolen kan ook in verschillende andere weefsels worden gevonden, maar alleen vacuolisatie van de zenuwcellen lijkt relevant te zijn.  
De stoornis wordt overgeërfd op een autosomaal recessieve manier.

Klinisch beeld
Het begin van de symptomen en het verloop verschilt aanzienlijk tussen de verschillende honden. De eerste tekenen zijn te zien op een leeftijd van 4 maanden tot 4 jaar. Meestal is het eerste waarneembare teken van LSD progressieve ataxie (ongecoördineerde bewegingen). De eerste tekenen van langzaam toenemende ataxie worden niet altijd opgemerkt door de eigenaar.
Sommige van de aangedane honden hebben ook last van episodische nystagmus (onvrijwillige oogbeweging). In sommige gevallen is nystagmus het eerste teken dat wordt gezien.

Lagotto Storage Disease is een progressieve aandoening die tevens leidt tot gedragsveranderingen zoals rusteloosheid, depressie en agressie. De levensverwachting van de zieke honden hangt af van de progressie van de aandoening en de ernst van de symptomen. Sommige honden kunnen meerdere jaren leven met milde symptomen, maar honden met ernstige klinische symptomen worden meestal al op jonge leeftijd geëuthanaseerd.

Hyperuricosurie (HUU)

Een erfelijke aandoening bij honden die hyperurikemie kan veroorzaken wat de getroffen honden vatbaar maakt voor de ontwikkeling van urolithiasis  (stenen) in de nieren en de blaas. De ziekte komt zeer vaak voor bij Dalmatiërs, maar wordt ook bij verschillende andere rassen gezien. Hyperuricosurie wordt op autosomaal recessieve wijze geërfd.

Klinisch beeld
HUU maakt honden kwetsbaar voor het ontstaan van urinestenen. Bij Dalmatiërs komt de ziekte vaker voor bij reuen dan bij teven. Maar liefst 34% van alle Dalmatiërs reuen wordt gediagnosticeerd met urinestenen. Klinische symptomen van urolithiasis zijn hematurie (bloed in urine), pijn bij het urineren en verstopping van de urinewegen. Patiënten met urinestenen zijn gevoeliger voor urineweginfecties. Blokkade in de urinewegen is een levensbedreigende aandoening die onmiddellijke diergeneeskundige zorg vereist. 

Korthaar  (Furnishing) 

Korthaar is geen gezondheidsprobleem maar geeft een ander uiterlijk bij de Lagotto.

Met behulp van een DNA onderzoek kunnen we voorkomen dat er nog Lagotti geboren worden met een korte vacht die vaak ook verhaart. 

NAD (Neuroaxonale dystrofie)

Neuroaxonale dystrofie is een zeldzame neurodegeneratieve aandoening. Klinische symptomen openbaren zich tussen zes en elf maanden leeftijd. Zieke honden laten een progressief beeld zien met erger wordende neurologische symptomen zoals gangafwijkingen, abnormale vocalisatie, incontinentie en gedragsveranderingen.

Een kenmerkend pathologisch kenmerk van de ziekte is de ontwikkeling van sferoïden in het centrale zenuwstelsel. Sferoïde vorming kan worden waargenomen in de grijze stof van de hersenhelften, de kleine hersenen, de hersenstam en in de sensorische paden van het ruggenmerg. Het overervingspatroon is autosomaal recessief.

Bij de Lagotto zijn meerdere honden gesignaleerd die dit gen dragen. Hierdoor is het intussen een marker test geworden die steeds vaker meegenomen wordt in het onderzoek.

Klinisch beeld
Progesief zijnde loopafwijkingen; gedragsveranderingen zoals saaiheid, nervositeit of abnormale vocalisatie; incontinentie; en ongecontroleerde ontlasting. Aangedane honden kunnen ook een van de volgende symptomen laten zien, visuele problemen, nystagmus, kanteling van het hoofd en neurologische problemen vertonen, voornamelijk gerelateerd aan sensorische lokalisatie. Neurologisch onderzoek kan een lichte kanteling van het hoofd, gegeneraliseerde cerebellaire ataxie, hypermetria van de thoracale ledematen, een verminderde patellaire reflex, proprioceptieve stoornissen, visuele gebreken, positionele nystagmus en verminderde spierspanning aantonen. Vanwege de progressieve aard van de aandoening leiden klinische symptomen doorgaans tot euthanasie vóór de leeftijd van twee jaar.

Cerebellar Abiotrophy (CA)

De laatste jaren zijn er in toenemende mate meldingen van honden met een ataxie die zich op verschillende leeftijden openbaart. Er wordt onderzoek gedaan in Bern (Zwitserland). Recent zijn er verschillende jonge honden geweest met deze ernstige afwijking.  Onderzoek loopt en is belangrijk!

“Several hereditary diseases of the nervous system are known in Lagotto Romagnolo dogs. They include several distinct forms of cerebellar ataxia with monogenic autosomal recessive interhitance. Affected dogs show neurological symptoms such as uncoordinated movements and difficulties with normal gait at a few weeks of age or later in life. We would like to study yet unsolved forms of cerebellar ataxia in Lagotto Romagnolo dogs and to develop genetic tests. For this purpose we need EDTA blood samples from affected dogs, ideally together with their parents and siblings. We therefore ask breeders, owners and veterinarians to donate samples for our research. If you own a Lagotto Romagnolo with neurological symptoms, please do not hesitate to contact us to discuss further options for further investigation.” 

Bezoek de website van de universiteit van Bern

Universiteit Bern Cerebellar Abiotrophy Lagotto Romagnolo

Alopecia

Soms komt het voor dat de Lagotto (maar ook andere rassen) het haar verliezen waardoor er (tijdelijk) een kale plek ontstaat. Het is op dit moment nog onduidelijk wat de oorzaak hiervan is. Wel zien we dat het haar vaak binnen enkele maanden weer terug groeit. Er wordt onderzoek gedaan naar alopecia bij de lagotto in Bern. 

Meer informatie over dit onderzoek en hoe je bloed van jouw hondje kunt insturen: 

“Over the last few years, cases of non-inflammatory alopecia in lagotto romagnolo dogs have been described repeatedly. The hair loss affects mainly the trunk, while the head and legs are usually spared. The affected dogs do not have itching. We would like to investigate this disease, which is also called follicular dysplasia, in more detail and therefore need EDTA blood samples from affected dogs. We ask breeders, owners and veterinarians to help us and to send us samples. There are different causes for hair loss. It makes sense to exclude them first so that the diagnosis “follicular dysplasia” can be made with a high degree of certainty. Prof. Dr. Petra Roosje, head of clinical dermatology at the small animal clinic of the University of Bern is offering free examinations and counseling to owners who are willing to donate samples for research. If you would like to participate in our project and can provide a blood sample from your dog, please fill out the questionnaire and follow the instructions in our leaflet.”

Bezoek de website van de universiteit van Bern

Universiteit Bern Alopecia Lagotto Romagnolo